diff --git a/translate/figs-explicit/01.md b/translate/figs-explicit/01.md index 790188b..5807dce 100644 --- a/translate/figs-explicit/01.md +++ b/translate/figs-explicit/01.md @@ -1,7 +1,11 @@ ଜଣେ ବକ୍ତା ଯାହାକିଛି କହିବା ପୁର୍ବରୁ ଅନୁମାନ କରନ୍ତି ଯେ ସେ କହିବା ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କ ଶ୍ରୋତାମାନେ ଜାଣନ୍ତି ଏବଂ ସେ ସେମାନଙ୍କୁ ଏକ ପ୍ରକାର ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତି ଯାହାକୁ ଅନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ କୁହାଯାଏ। ବକ୍ତା ଶ୍ରୋତୃବର୍ଗକୁ ଏହି ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ କାରଣ ସେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଏହା ପୁର୍ବରୁ ଜାଣିଛନ୍ତି। + + ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ବକ୍ତା ଶ୍ରୋତୃବର୍ଗଙ୍କୁ ସୁଚନା ଦିଅନ୍ତି, ସେ ଦୁଇ ପ୍ରକାର ମାଧ୍ୟମରେ କରିପାରନ୍ତି। ବକ୍ତା ସିଧାସଳଖ ଯାହା କହୁଛନ୍ତି ସେଥିରେ ସେ ସୁସ୍ପଷ୍ଟ ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତି। ଯାହା ବକ୍ତା ସିଧାସଳଖ କୁହନ୍ତି ନାହିଁ କାରଣ ସେ ଆପଣା ଶ୍ରୋତୃବର୍ଗଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିଷୟରୁ ଏହା ଶିଖିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୁଅନ୍ତୁ ବୋଲି ସେ ଆଶା କରି ଯାହା ବକ୍ତା ସିଧାସଳଖ କୁହନ୍ତି ନାହିଁ ତାହା ଅସ୍ପଷ୍ଟ ସୂଚନା ଅଟେ। + + ### ବିବରଣ କେହି ଜଣେ କହିବା ବା ଲେଖିବା ସମୟରେ, ତାହାଙ୍କ ମନରେ କିଛି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବିଷୟ ରହିଥାଏ ଯାହାକି ଏହି ବିଷୟରେ ଲୋକମାନେ ଜାଣନ୍ତୁ, ବା କରନ୍ତୁ, ବା ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ ବୋଲି ସେ ଚାହିଁଥାନ୍ତି। ସେ ପ୍ରାୟ ସାଧାରଣ ଭାବରେ ଏହାକୁ ସିଧାସଳଖ କହନ୍ତି। ଏହାକୁ ବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା କୁହାଯାଏ। @@ -12,24 +16,36 @@ ଅନେକ ସମୟରେ, ଶ୍ରୋତୃବର୍ଗ ବକ୍ତା ସେମାନଙ୍କୁ ସିଧାସଳଖ କହିବା ବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା ସହ ସେମାନେ ପୂର୍ବରୁ ଜାଣିଥିବା (ଆନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ) ସହ ଏକତ୍ର କରି ଏହି ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନାକୁ ବୁଝିଥାନ୍ତି ଯାହା ବକ୍ତା ସେମାନଙ୍କୁ ସିଧାସଳଖ କହିଥାଆନ୍ତି। -### ଅନୁବାଦ ସମସ୍ୟା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏହା ଅଟେ +### ଏହା ଅନୁବାଦ ସମସ୍ୟା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଅଟେ ଏହି ସମସ୍ତ ତିନି ପ୍ରକାର ସୂଚନା ବକ୍ତାଙ୍କ ବାର୍ତ୍ତାର ଅଂଶ ବିଶେଷ ଅଟେ। ଯଦି ଏହି ସୂଚନାଗୁଡ଼ିକରୁ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାର ସୂଚନା ବାଦ୍ ପଡ଼େ, ତେବେ ଶ୍ରୋତୃବର୍ଗଉକ୍ତ ବାର୍ତ୍ତାକୁ ବୁଝିବେ ନାହିଁ। କାରଣ ଲକ୍ଷ୍ୟ ବା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅନୁବାଦ ଭାଷା ବାଇବଲଭିତ୍ତିକ ଭାଷାଠାରୁ ଅଧିକ ଭିନ୍ନ ଅଟେ ଏବଂ ବାଇବଲର ଲୋକମାନଙ୍କଠାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ସମୟ ଓ ସ୍ଥାନରେ ରହୁଥିବା ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ପ୍ରସ୍ତୁତ, ଅନେକ ସମୟରେ ସମ୍ବାଦରୁ ଆନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ ବା ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା ବାଦ୍ ପଡ଼ିଥାଏ। ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦରେ, ବାଇବଲର ମୂଳ ବକ୍ତାଗଣ ଓ ଶ୍ରୋତାମାନେ ଯାହା ଜାଣିଥାନ୍ତି, ସେହି ସବୁ ଆଧୁନିକ ପାଠକମାନେ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ। ଯେବେ ଏହି ସମସ୍ତ ସମ୍ବାଦକୁ ବୁଝିବା ନିମନ୍ତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ, ଆପଣ ଏହି ସୂଚନାକୁ ପାଠ କିମ୍ବା ବହି ପୃଷ୍ଠାର ନିମ୍ନ ଭାଗରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଟିକାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରିବେ। + + + + + + + + + + + + + + ### ବାଇବଲରୁ କେତେକ ଉଦାହରଣ + > ତାପରେ, ଜଣେ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ତାହାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଆସି କହିଲେ, “ହେ ଗୁରୁ, ଆପଣ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନକୁ ଯିବେ, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ଅନୁଗମନ କରିବି।’’ ସେଥିରେ ଯୀଶୁ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ, “କୋକିଶିଆଳିର **ଗାତ ଅଛି**, ଆକାଶ ପକ୍ଷୀର **ବସା ଅଛି**, ମାତ୍ର ମନୁଷ୍ୟପୁତ୍ରର ମୁଣ୍ଡ ଗୁଞ୍ଜିବାର ସ୍ଥାନ ନାହିଁ।’’ (ମାଥିଉ 8:20 ULT) କୋକିଶିଆଳି ଓ ପକ୍ଷୀମାନେ ଗାତ ଓ ବସାଗୁଡ଼ିକୁ କଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି, ଯୀଶୁ ତାହା କହୁ ନାହାନ୍ତି, କାରଣ ସେ ଅନୁମାନ କରନ୍ତି ଯେ କୋକିଶିଆଳିମାନେ ଭୂମିର ଗାତରେ ଓ ପକ୍ଷୀମାନେ ନିଡ ବା ପକ୍ଷୀବସାରେ ଶୋଇବା ବିଷୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜାଣିଥିବ। ଏହାକୁ **ଆନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ** କହନ୍ତି। + “ମୁଁ ମନୁଷ୍ୟପୁତ୍ର’’ ବୋଲି ଯୀଶୁ ସିଧାସଳଖ କହିଲେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଯଦି ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଜାଣି ନଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଏହି ସତ୍ୟତା **ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା** ହେବ ଯାହା ସେ ଶିଖି ପାରିଥାନ୍ତେ କାରଣ ଯୀଶୁ ନିଜକୁ ସେହି ଭାବରେ ଦର୍ଶାଉଛନ୍ତି। ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଯୀଶୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରି କହୁ ନାହାଁନ୍ତି ଯେ ସେ ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ ଯାତ୍ରା କରନ୍ତି ଓ ପ୍ରତି ରାତ୍ରି କ୍ଷେପଣ ନିମନ୍ତେ ତାହାର ଘର ସୁଧା ନାହିଁ। ତାହା **ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା** ଅଟେ ଯାହାକି ତାହାର ମୁଣ୍ଡ ଗୁଞ୍ଜିବାର ସ୍ଥାନ ନାହିଁ ବୋଲି ଯୀଶୁ କହିବା ସମୟରେ ଶାସ୍ତ୍ରୀ କିଛି ଶିକ୍ଷା କରିଥିବ। - “ମୁଁ ମନୁଷ୍ୟପୁତ୍ର’’ ବୋଲି ଯୀଶୁ ସିଧାସଳଖ କହିଲେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଯଦି ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଜାଣି ନଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଏହି ସତ୍ୟତା **ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା** ହେବ ଯାହା ସେ ଶିଖି ପାରିଥାନ୍ତେ କାରଣ ଯୀଶୁ ନିଜକୁ ସେହି ଭାବରେ ଦର୍ଶାଉଛନ୍ତି। -ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଯୀଶୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରି କହୁ ନାହାଁନ୍ତି ଯେ ସେ ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ ଯାତ୍ରା କରନ୍ତି ଓ ପ୍ରତି ରାତ୍ରି କ୍ଷେପଣ ନିମନ୍ତେ ତାହାର ଘର ସୁଧା ନାହିଁ। - -ତାହା **ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା** ଅଟେ ଯାହାକି ତାହାର ମୁଣ୍ଡ ଗୁଞ୍ଜିବାର ସ୍ଥାନ ନାହିଁ ବୋଲି ଯୀଶୁ କହିବା ସମୟରେ ଶାସ୍ତ୍ରୀ କିଛି ଶିକ୍ଷା କରିଥିବ। > ହାୟ, ଦଣ୍ଡର ପାତ୍ର କୋରାଜୀନ୍! ହାୟ, ଦଣ୍ଡର ପାତ୍ର ବେଥସାଇଦା କାରଣ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯେଉଁ ଯେଉଁ ଶକ୍ତିର କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି,ସେହିସବୁ ଯେବେ **ସୋର ଓ ସିଦୋନ** ରେ କରାଯାଇଥାଆନ୍ତା, ତେବେ ସେମାନେ ଅନେକ କାଳ ପୂର୍ବରୁ ଅଖା ପିନ୍ଧି ପାଉଁଶରେ ବସି ମନ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥାଆନ୍ତେ। **ବିଚାର-ଦିନରେ** ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କ ଦଶା ଅପେକ୍ଷା ସୋର ଓ ସିଦୋନର ଦଶା ସହନୀୟ ହେବ। (ମାଥିଉ 11:21-22 ULT) @@ -37,15 +53,19 @@ ଏଠାରେ **ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା**ର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ହେଉଛି ଯେଯେଉଁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ କହୁଥିଲେ ସେମାନେ ସୋର ଏବଂ ସିଦୋନ ଲୋକମାନଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ କଠୋର ବିଚାର କରିବେ **କାରଣ** ସେମାନେ ମନପରିବର୍ତ୍ତନ କଲେ ନାହିଁ। + + > ଆପଣଙ୍କର ଶିଷ୍ୟମାନେ କାହିଁକି ପ୍ରାଚୀନମାନଙ୍କର ପରମ୍ପରାଗତ ରୀତିନୀତି ଲଙ୍ଘନ କରନ୍ତି? କାରଣ **ଭୋଜନ କରିବା ସମୟରେ ସେମାନେ ହସ୍ତ ପ୍ରକ୍ଷାଳନ କରନ୍ତି ନାହିଁ**। **ରୁଟି** (ମାଥିଉ 15:2 ULT) + ଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ବିଧି ବିଧାନ ଅନୁଯାଇ ଶୁଚି ହେବା ପାଇଁ ଲୋକମାନେ ଆପଣା ଆପଣା ହସ୍ତ ପ୍ରକ୍ଷାଳନ କରିବାର ଏକ ଔପଚାରିକ ରୀତିସଙ୍ଗତ ପଦ୍ଧତି ପାଳନ କରନ୍ତି, ଯାହା ପ୍ରାଚୀନମାନଙ୍କର ପରମ୍ପରା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ପରମ୍ପରା ଥିଲା। ଲୋକେ ଭାବୁଥିଲେ ଯେ ଧାର୍ମିକ ହୋଇ ରହିବା ପାଇଁ, ସେମାନେ ପ୍ରାଚୀନାମାନଙ୍କ ସମସ୍ତ ପରମ୍ପରାଗୁଡ଼ିକୁ ପାଳନ କରିବାକୁ ହେବ। ଏହା **ଆନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ** ଥିଲା, ଯୀଶୁଙ୍କ ସହିତ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରୁଥିବା ଫାରୁଶୀମାନେ ଆଶା କରୁଥିଲେ ଯେ ଯୀଶୁ ଏହା ଜାଣନ୍ତୁ। ଏହା କହିବା ଦ୍ଵାରା, ସେମାନେ ତାହାଙ୍କ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଏହି ପରମ୍ପରାଗୁଡ଼ିକୁ ପାଳନ କରୁ ନଥିବାର ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲେ। ଏହା **ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା** ଯାହା ସେମାନେ ତାହାଙ୍କୁ କହିଲେ ତହିଁରୁ ସେ ବୁଝନ୍ତୁ ବୋଲି ସେମାନେ ଚାହିଲେ। ### ଅନୁବାଦ କୌଶଳ ଯଦି ସମ୍ବାଦକୁ ଓ ତତ୍ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା ସହ କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନାକୁ ବୁଝିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବା ପାଇଁ ପାଠକମାନଙ୍କର ଯଥେଷ୍ଟ ଆନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ ଥାଏ, ତେବେ ସେହି ଜ୍ଞାନକୁ ଅକୁହା ଭାବରେ ଓ ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନାକୁ ଅବ୍ୟକ୍ତ ଭାବରେ ଛାଡ଼ିଦେବା ଉତ୍ତମ ଅଟେ। ସେମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଏଥି ମଧ୍ୟରୁ କିଛି ବିଷୟକୁ ବାଦ୍ ଦିଆଯାଇଥିବା ହେତୁ, ଯଦି ପାଠକମାନେ ସମ୍ବାଦକୁ ବୁଝୁ ନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ନିମ୍ନ ଲିଖିତ ଏହି କୌଶଳଗୁଡ଼ିକୁ ପାଳନ କରନ୍ତୁ: -1. ସେମାନଙ୍କର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ ନଥିବା ହେତୁ, ଯଦି ପାଠକମାନେ ସମ୍ବାଦକୁ ବୁଝି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ସେହି ଜ୍ଞାନକୁ ବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା ରୂପେ ଯୋଗାନ୍ତୁ । (2) ଯଦି ପାଠକମାନେ ସମ୍ବାଦକୁ ବୁଝି ପାରନ୍ତ ନାହିଁ କାରଣ ସେମାନେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନାକୁ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ସେହି ସୂଚନାକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରନ୍ତୁ, କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଏକ ଏପରି ମାଧ୍ୟମରେ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ ଯାହା ସୂଚିତ କରିବା ନାହିଁ ଯେ ମୂଳ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଏହି ସୂଚନା ନୂତନ ଥିଲା। +1. ସେମାନଙ୍କର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆନୁମାନିକ ଜ୍ଞାନ ନଥିବା ହେତୁ, ଯଦି ପାଠକମାନେ ସମ୍ବାଦକୁ ବୁଝି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ସେହି ଜ୍ଞାନକୁ ବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନା ରୂପେ ଯୋଗାନ୍ତୁ । +(2) ଯଦି ପାଠକମାନେ ସମ୍ବାଦକୁ ବୁଝି ପାରନ୍ତ ନାହିଁ କାରଣ ସେମାନେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅବ୍ୟକ୍ତ ସୂଚନାକୁ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ସେହି ସୂଚନାକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରନ୍ତୁ, କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଏକ ଏପରି ମାଧ୍ୟମରେ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ ଯାହା ସୂଚିତ କରିବା ନାହିଁ ଯେ ମୂଳ ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଏହି ସୂଚନା ନୂତନ ଥିଲା। ### ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଥିବା ଅନୁବାଦ କୌଶଳର ଉଦାହରଣଗୁଡ଼ିକ